Geotermia w programach mechanizmu finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2014–2021 dla Polski i w programach regionalnych – znaczący wkład Polskiego Stowarzyszenia Geotermicznego
3 marca 2020 r. uroczyście zainaugurowano mechanizm finansowy Europejskiego Obszaru Finansowego dla Polski na lata 2014–2021 w obszarach środowiska, klimatu i energii. Miało to miejsce podczas uroczystej konferencji w Warszawie, w której uczestniczyli prezydenci Polski i Islandii, minister przemysłu, energii i turystyki Islandii, ministrowie środowiska i klimatu z Polski, przedstawiciele krajów – darczyńców (Norwegii i Islandii), ambasador Polski w Islandii, przedstawiciele departamentów ministerstw z obu krajów i NFOŚiGW zaangażowanych w przygotowanie i obsługę tego mechanizmu, Polsko–Islandzkiej Izby Gospodarczej, Polskie Stowarzyszenie Geotermiczne, zaproszone osoby z instytucji zainteresowanych współpracą w ramach wymienionego mechanizmu.
Co ważne – po raz pierwszy w obszarze finansowania mechanizmów EOG dla Polski znalazła się energia geotermalna – w grupie dotyczącej ciepłownictwa oraz głębokiej geotermii!
Inauguracja mechanizmu EOG dla Polski na lata 2014–2021 odbyła się w trakcie oficjalnej wizyty prezydenta Islandii w Polsce, a wśród wiodących tematów rozmów prezydentów obu państw była m.in. potrzeba bardziej regularnej współpracy podmiotów z naszych krajów w zakresie energii geotermalnej w ramach tego mechanizmu.
Wymieniona konferencja dotyczyła współpracy podmiotów z Polski i z krajów darczyńców (w 2019 r. zainicjowano natomiast regionalny mechanizm EOG (i mechanizmu norweskiego), który dotyczy kilku krajów Europy, w tym również Polski).
Chcemy podkreślić, że wprowadzenie geotermii w obszar współpracy Polski, Islandii i Norwegii finansowanej przez mechanizm EOG na lata 2014-2021 (programy regionalne oraz bilateralne dla Polski) jest w dużej mierze efektem wieloletniego zaangażowania i wytrwałych działań prowadzonych przez osoby z Polskiego Stowarzyszenia Geotermicznego i Krajowej Agencji Energetyki Islandii we współpracy m.in. z Ministerstwem Gospodarki, Energii i Turystyki, Ministerstwem Spraw Zagranicznych Islandii, Promote Iceland, ambasadorami: Islandii w Niemczech i Polsce, Polski w Islandii, przedstawicielami kierownictw i pracowników Ministerstwa Gospodarki, a zwłaszcza Ministerstwa Środowiska (obecnie Klimatu) i NFOŚiGW w Polsce. Wysiłki te zaowocowały w 2016–2017 r. pierwszymi trzema wspólnymi projektami predefiniowanymi z zakresu geotermii z udziałem partnerów z Polski, Islandii i Norwegii (Poddębice, GeoHeatPol, Geothermal4Pl), które sfinansowano ze środków z poprzedniego okresu EOG, a ich pomyślna realizacja, uzyskane wyniki i propozycje były ważnymi argumentami na rzecz wprowadzenia energii geotermalnej w obszar finansowania EOG na lata 2014–2021.
Doceniając znaczenie działań i decyzji podjętych na poziomie prezydentów, rządów krajów darczyńców i Polski, Biura Mechanizmów Finansowych EOG, Polskie Stowarzyszenie Geotermiczne i współpracujące środowiska mają wielką satysfakcję, że wieloletnie starania ich przedstawicieli o wprowadzenie energii geotermalnej w zakres finansowania przez EOG na lata 2014–2021 dla Polski i współpraca z przedstawicielami rządów Polski i Islandii przyniosły pozytywny efekt. Powinno przyczynić się do rozwoju badań i wykorzystania energii geotermalnej w Polsce oraz zacieśnienia współpracy i wymiany w tym zakresie ze specjalistami z Islandii i Norwegii.
Pierwsze nabory wniosków zaplanowano na marzec i kwiecień 2020 r. Na marzec 2020 r. przewidywano także szkolenia dot. przygotowywania wniosków EOG, a także spotkanie sieciujące (match–making) dla podmiotów z Polski, Islandii, Norwegii zainteresowanych wspólnymi projektami.
Więcej informacji znajduje się na stronach NFOŚiGW oraz Ministerstwa Klimatu: https://www.gov.pl/web/klimat/-program-srodowisko-energia-i-zmiany-klimatu
Beata Kępińska (Zarząd PSG, IGSMiE PAN)
Marek Hajto (Zarząd PSG, AGH WGGiOŚ KSE)
